Windfoil belangrijkste onderdeel
Een open deur misschien. Veel surfers onderkennen het belang van een goede vin onder hun board. De juiste lengte, stijfheid, profiel en vorm van de vin. Naast de vin is ook de shape van het board en de zogenaamde drag belangrijk.
Bij windfoilen is de ‘vin’ een factor 10 belangrijker dan bij gewoon windsurfen en het board weer juist veel minder. Daarnaast bestaat de ‘vin’ van een windfoil uit veel meer onderdelen die ieder weer bijdragen aan het ‘vlieggevoel’. Zie de afbeelding hiernaast, waar de onderdelen mooi benoemd staan. Stijfheid en een degelijke constructie zijn daarbij het allerbelangrijkste.
Naast de windfoil zelf is er een ontwikkeling dat ook de shapes van de boards er anders uit gaan zien. Inmiddels zijn er ook speciale windfoilzeilen op de markt die speciaal ontwikkeld zijn om sneller te foilen en in de meeste gevallen ook ene stuk lichter zijn.
Mast
Veruit het belangrijkste onderdeel van de windfoil. Dit onderdeel lijkt nog het meest op een traditionele vin. De meeste windfoils passen in een gewone deep tuttle vinbox. De lengte van de mast varieert tussen de 70 en 115 cm. Naast een goed profiel is de stijfheid van de mast super belangrijk. Je kunt je voorstellen dat het al vrij wiebelig is op een board dat ca 90 cm boven het water vliegt. Een slappe mast zal dit gevoel versterken. Daarnaast zal bij meer zijwaartse druk (upwind en bij meer wind) de mast buigen, waardoor de waterstroom op een minder gunstige manier langs de mast en wings stroomt.
Aluminium vs carbon
De meeste masten worden gemaakt van carbon of aluminium. Carbon heeft als voordeel dat het veel stijver is dan aluminium, maar wel weer duurder dan aluminium. De aluminium masten zijn inmiddels ook al verkrijgbaar (en ook goed stijf) tot een lengte van ca 95 cm. In carbon zijn er zelfs masten tot 115cm. De windfoils met carbonmasten zijn meer de high end georiënteerde foils voor wedstrijdsurfers
Fuselage
Oftewel de stang waar de wings aan vast zitten en die verbonden zit (soms vast en soms demontabel) aan de mast. Deze is vaak tussen de 70 en 90 cm lang. De langste zijn ca 115 cm lang. In hoofdlijnen kan gesteld worden, hoe langer de fuselage des te stabieler (voor-achter en vaarkoers) de windfoil is. Echter een langere fuselage zorgt voor meer ‘drag’ of remmende werking. In de meeste gevallen zit bij een langere fuselage de frontwing verder naar voren, waardoor de foil sneller omhoog gaat. Leuk bij weinig wind, maar minder makkelijk te controleren bij meer wind (juist ook door de grotere opwaartse kracht).
Aluminium vs carbon
De meeste fabrikanten kiezen voor een aluminium fuselage. Enkel merken kiezen voor een carbon variant, echter deze windfoils zijn vaak wel erg duur (€ 3.000 of meer!). Het verschil tussen aluminium en carbon voor de fuselage lijkt klein.
Wings
Iedere windfoil heeft 2 wings. Een grote front wing en een kleinere back wing. Het concept is vergelijkbaar met de vleugels van een vliegtuig. Het profiel heeft een platte zijde en een bolle zijde. Bij de frontwing zit de bolling aan de bovenzijde voor opwaartse druk. Bij de backwing zit de nadruk van de bolling juist aan de onderzijde. Hierdoor wordt de achterzijde juist naar onder getrokken, wat de take-off makkelijker maakt. De back wing zorgt ook voor stabiliteit en controle tijdens het vliegen.
Groter oppervlak is meer lift
Gemiddeld genomen kan gesteld worden dat hoe groter de frontwing, deste groter de opwaartse druk is. Dat is goed voor het snel kunnen vliegen, maar die opwaartse druk gaat tegenwerken bij meer wind, omdat de front wing nog verder omhoog wil. Daarnaast is de weerstand van een groter oppervlak ook groter, waardoor de eindsnelheid van deze windfoil lager zal zijn.
Carbon vs epoxy
De meeste windfoils hebben wings die van carbon zijn. Het juiste profiel en twist in de wings zijn hierbij belangrijk. Goedkopere foils hebben vaak wings gemaakt van epoxy (of vergelijkbaar materiaal). Dit maakt de foil vaak zwaarder en het profiel van de wings dikker. Ook hier zijn de carbon wings meer op snelheid en performance gericht.
Verticale stabilisator
Sommige windfoils hebben bij de back wing een verticaal ‘vinnetje’ net als bij een vliegtuig eigenlijk. Dit vinnetje zorgt voor extra koersstabiliteit. Dit maakt het leren windfoilen eenvoudiger. Deze stabilisator vind je dan ook terug bij de meeste ‘instap’ windfoils. In sommige gevallen kan deze vin ook verwijderd worden om de weerstand te verminderen. De meest moderne windfoils hebben deze verticale vinnetjes niet meer.
Effect van wingontwerp uitgelegd
Wil je meer weten over de impact van het ontwerp van wings, lees dan ons uitgebreide artikel waar we alle basisaspecten van de wings uitleggen.
Windfoil boards
Ondanks dat je op een (oud) formulaboard of breed slalomboard prima kunt windfoilen, zie je dat de meeste merken al dedicated windfoilboards geïntroduceerd hebben. Daarnaast worden steeds meer slalomboards uitgerust met een zogenaamde ‘foilready’ vinbox.
Wat is er dan anders?
Het is fijn om op een breder board te staan. Een board van 80 – 95 cm breed is ideaal. Het is ook fijn om ook een brede achterkant te hebben. Veel moderne lichtweer slalomboards hebben juist een relatief smalle achterkant. Bij de
nieuwe windfoilboard zie je dat de achterkant niet heel veel smaller is dan het breedste punt van het board. Je staat veel rechter op je board en leunt met name met iets meer wind ook meer naar voeren. De voetbandposities komen daardoor iets meer naar binnen en de voorste voetbandpositie zit een paar centimeter meer naar voren.
Het allerbelangrijkste is de versterkte vinbox. De kans is zeer reëel dat je vinbox in je slalomboard niet bestand is tegen de grotere krachten die er opkomen. Niet enkel de (gebruikelijke) zijwaartse krachten, maar ook de voorwaartse en ook achterwaartse krachten op de vinbox. Met name in de periode dat je leert windfoilen krijg je regelmatig te maken met ‘nose drops’. Dit geeft extra druk op de vinbox.
Om te voorkomen dat bij een nosedrop de neus in het water duikt (en je dus een katapult krijgt), is de scoop van de speciaal ontwikkelde boards groter, juist om het duiken te voorkomen. Onze ervaring is (en we hebben al op veel verschillende boards gevaren) dat het duiken in het water van het board in de praktijk erg meevalt.
Noodzaak tot aanschaf speciaal board?
Je hebt in elk geval een board nodig met een deep tuttle box en een sterke vinbox is ook absoluut noodzakelijk. Heb je een oud boardje en wil je het risico nemen? Start dan lekker op je oude boardje.
Ben je toch al op zoek naar een nieuw slalomboard? Koop dan een zogenaamd ‘windfoil ready’ board. Bij deze boards zijn de vinboxen reeds versterkt en kun je ook gewoon lekker knallen met een normale vin. De meeste merken hebben inmiddels diverse slalom- en freeride boards in het assortiment met ‘windfoil ready’ vinbox.
Windfoilzeilen
Het grote voordeel van windfoilen is dat je met een veel kleinere zeil al heel snel kunt windfoilen. Onze favoriete maat ligt tussen de 6,5m2 en 7,5m2 en bij voorkeur een zeil zonder cambers. Lekker licht en onder de 10 knopen kun je al vliegen. Ook vliegen met een 6,5 m2 of 5,5 m2 wavezeil op een formulaboard is gek genoeg een prima combinatie. Je zult versteld staan hoe vroeg je kunt windfoilen met zo’n klein zeil.
Je staat veel sneller overpowered met je zeil op een windfoil. De hoge vaarsnelheid en het feit dat je veel meer rechtop staat t.o.v. een normaal slalomboard zijn de oorzaken. En geloof ons, overpowered staan op een windfoil is echt veel minder prettig dan op een slalomboard. Je staat bijna 1 meter boven het water en lekker onstabiel weet je nog!
Toch is ook ontwikkeling naar speciale windfoilzeilen. Zeilen die veel lichter gebouwd zijn, minder high end met minder bolling. Ook het onderlijk is minder hoog opgesneden. Dit laatste omdat je het tuig veel rechter op vaart. En je wilt wel dat het onderlijk netjes op je dek aansluit. De grootste voordelen van deze speciale zeilen zijn voor de race georiënteerde windfoiler.
Wat is ons advies, speciale zeilen kopen of niet?
Nee niet nodig. Begin gewoon met de zeilen die je hebt. En bij voorkeur zeilen zonder cambers of free race georiënteerde zeilen. Wavezeilen doen het over het algemeen bijzonder goed, omdat ze juist veel druk leveren en licht zijn. Sta je al goed op de foil en wil je je verder ontwikkelen, dan kan het aanschaffen van goede windfoilzeilen je weer een flinke stap verder helpen.